Hefboom relatiebevorderende interacties

 Kinderen hebben behoefte aan aandacht, warmte, sensitieve responsen. Ze genieten van een glimlach of een aanraking. Welbevinden en betrokkenheid, je talenten kunnen ontdekken, zijn essentiële groeihormonen. We willen kinderen begeleiden bij samen spelen, samen werken, samen leven, hun empathisch vermogen versterken. We hebben ook aandacht voor zachte en warme transities. 

Hieronder vind je materiaal, inzichten, ideeën, interviews, onderzoeksresultaten, tools … die je kunnen inspireren.

Lees hier de tekst vanuit het project ‘Kleine Kinderen Grote Kansen’ met de opleidingen kleuteronderwijs.

banner bij Hefboom relatiebevorderende interacties
terug naar overzicht

Kinderen ontwikkelen en leren in een veilige, gestructureerde en tegelijk uitdagende context die volwassenen bieden. Relaties met ouders en professionals bepalen hun groei. Peuters en kleuters hebben warme en consistente interacties nodig met de volwassenen in hun omgeving. Tegelijk leren ze hoe ze relaties met andere kinderen leggen, hoe ze leren samen-leven en samen-werken. Eigen groei (autonomie, zelfsturing) gelinkt aan sociale relaties (verbondenheid). Op beide aspecten gaat deze hefboom in.

Hoe bouw je een hechte relatie op met je kleuters?

Hoe maak je als leraar het verschil voor kwetsbare kinderen in je klas? Pedagoog Maai Huyse en schoolpsycholoog Caroline Vancraeyveldt zoeken het uit in de kleuterklas van juf Jelke. Hoe bouwt Jelke aan een warme, kwaliteitsvolle relatie in haar kleuterklas? En lukt dat ook met kinderen die storend gedrag stellen? Maai en Caroline kijken en coachen. Lees zeker ook het artikel. En doe hier de zelfscan: hoe kwaliteitsvol zijn jouw relaties in de klas?

MeMoQ zelfevaluatie-instrument

Met het zelfevaluatie-instrument kan je in je kinderopvang zelf de pedagogische kwaliteit bekijken en verbeteren (emotionele ondersteuning).

Kind en Gezin gaf aan de universiteiten Gent (Vakgroep Sociaal Sociaal Werk en Sociale pedagogiek) en Leuven (ECEGO) de opdracht om instrumenten te ontwikkelen: een uniform systeem om de pedagogische kwaliteit in de hele kinderopvang te meten, te monitoren en te bevorderen. Dit project heet MeMoQ en gebeurde in overleg met Zorginspectie, de kinderopvangsector, opleidings- en vormingsorganisaties, ouders en experten.

“Werken aan armoede? Eerst werken aan goed gevoel”

"Ik heb mijn kinderen thuis gehouden omdat ik ze geen boterham kon meegeven", hoort Aurore Sirjacq, directeur van basisschool de Kameleon in Anderlecht op een oudergesprek. De helft van haar leerlingen leeft in armoede. Een goed gevoel is prioriteit nummer één op haar school.

Een kwaliteitsvolle relatie opbouwen. Presentatie Lerend Netwerk 12 november 2019

Een kwaliteitsvolle relatie opbouwen, hoe doe je dat nu? Samenspel – dr. Caroline Vancraeyveldt (UCLL) Bekijk de presentatie

Samen-Spel: de kracht van de relatie tussen leerkracht en kleuters

Door wie? UC Leuven-Limburg bachelor kleuteronderwijs
Voor wie? leerkracht, lerarenopleider, kinderopvang

Inhoud:

In Samen-Spel focussen we op een warme, veilige relatie tussen leerkrachten en kleuters (2.5-6 jaar). De leerkrachten krijgen tools om dit te realiseren voor alle kleuters maar eveneens om beter om te gaan met storend gedrag van jonge kinderen. Samen-Spel impliceert nabijheid, verbondenheid en aanvaarding en wordt gerealiseerd door het samenspelen van de leerkracht en de kleuter (gebaseerd op het Amerikaanse programma Banking Time; Pianta & Hamre, 2001). Samen-Spel werd in 2010 ontwikkeld aan de KU Leuven door Caroline Vancraeyveldt, Sanne Van Craeyevelt, Karine Verschueren en Hilde Colpin. Kleuters met storend gedrag zoals druk, opstandig en agressief gedrag vormden hierbij het uitganspunt. Aan de hogeschool UC Leuven-Limburg werd Samen-Spel verder uitgewerkt naar een haalbaar en effectief programma binnen de kleuterklas en lerarenopleiding. De focus kwam hier op preventie te liggen: Hoe bouw je een kwaliteitsvolle relatie uit met alle kleuters in je klas?

Meer info: www.samen-spelen.weebly.com

Het Toverbos

 Meer informatie: 
http://www.gavoorgeluk.be/projecten/toverbos-kleuters-leren-omgaan-met-emoties 

Spiegeltje, spiegeltje

Door wie? VBJK
Voor wie? kinderopvang, scholen, lerarenopleiding

Inhoud:

Elke mens heeft het nodig om te voelen: ‘ik mag er zijn zoals ik ben’. Voor jonge kinderen geldt dat dubbel: zij zijn immers volop hun eigen identiteit aan het vormen. Hoe kunnen we kinderen in de eerste levensjaren helpen om een positief zelfbeeld te ontwikkelen? En hoe kunnen we hen begeleiden opdat zij tegenover anderen geen vooroordelen krijgen? In een diverse samenleving hebben kinderen immers zelfvertrouwen en sociale vaardigheden nodig om respectvol om te kunnen gaan met de ander. Tot zover deel 1.

Het tweede deel van dit denk- en doe-boek bevat een reeks eenvoudige en originele activiteiten waarmee jonge kinderen zichzelf leren kennen (wie ben ik?), de ander leren kennen (wie ben jij?) en respectvol leren omgaan met elkaar (samen zijn wij). Alle activiteiten zijn uitgetest in de praktijk. Ze bevatten ook telkens praktische wenken en suggesties voor een nabespreking. Dit werkboek is tegelijk denken en doén, een handig instrument voor praktijk en opleiding.
Meer info: https://vbjk.be/nl/publicaties/spiegeltje-spiegeltje 

Het SCARF-model: Positieve emoties opwekken om leren te bevorderen

De 5 factoren zijn met elkaar verwant en werken op elkaar in. Als ze allemaal op “positief” staan, dan biedt de leeromgeving als het ware een warme sjaal (scarf) van positieve emoties die leermotivatie en leerprestaties sterk kunnen bevorderen. Volgens dit model is het van groot belang dat leraren en leerlingen zich elke dag op school in een omgeving kunnen bewegen waarin ze zich voldoende gewaardeerd, autonoom, fair behandeld en sociaal geaffilieerd voelen, en waarin ze met positieve verwachtingen en vertrouwen nieuwe uitdagingen durven aangaan. Volgens Geert Devos is dat een belangrijke sleutel tot het stimuleren van meer excellentie in leerprestaties en meer duurzame vormen van leren. Lees hier.

Kleuterklas zonder strafstoel of beloningsstickers

Geen strafstoel of beloningsstickers in de kleuterklas van juf Hanne.“Wel veel praten met mijn kleuters en het positieve benadrukken. Na een conflict is ‘sorry’ voor mij niet genoeg. Maar voor ik een probleem vastpak en erover praat, laat ik iedereen kalmeren. Het werkt. En ik sta zelf ook anders en rustiger voor de klas.” Naar een andere aanpak met deze 8 tips.

Kleuters lossen zelf conflict op aan herstelmuur

Herstelmuur voor ruzies
“Geen snelle sorry, maar even nadenken. En samen een manier zoeken om je conflict op te lossen.” Bij de herstelmuur kiezen de kleuters van juf Hanne zelf hoe ze het goedmaken.

De kinderen van juf Kiet

De kinderen van juf Kiet is een hartverwarmende, grappige en aangrijpende documentaire; een film waardoor je je als kijker weer op de lagere school waant; een ode aan de juf die ieder kind verdient. 

WARME EN ZACHTE TRANSITIES

Over de streep

Door wie? VBJK
Voor wie? scholen, kinderopvang, lerarenopleiding

Inhoud: 

Guust, Noë en Anna-Lisa zetten hun eerste stappen in de kleuterschool. ‘Dat kan zo overweldigend zijn dat het lijkt alsof je op een andere planeet terechtkomt,’ zegt kleuterleerkracht Bart. Deze documentaire volgt drie kinderen die samen met hun ouders de tijd en ruime krijgen om de nieuwe klas en schoolcontext te ontdekken. Zo groeit het onderlinge vertrouwen: Guust, Noë en Anna-Lisa stappen met steeds meer plezier naar de kleuterschool.

Met deze film wil VBJK tonen hoe ouders en medewerkers elkaar letterlijk en figuurlijk 'over de streep’ trekken. Over de streep van het klaslokaal: ouders zijn altijd welkom. En ook over de schotten tussen onderwijs en kinderopvang heen: collega's binnen en buiten de schoolpoort werken nauw samen om voor elk kind maximale ontplooiingskansen te realiseren.

De film kun je gratis bekijken. De bijhorende handleiding om met je schoolteam aan het welbevinden van jonge kleuters te werken, kun je daar ook gratis downloaden. 

Meer info: https://vbjk.be/nl/publicaties/over-de-streep 

Bekijk hier: https://vimeo.com/238170681 

Zo beleven je leerlingen en hun ouders de overstap

Voor het eerst naar de kleuterklas, naar de lagere school of naar het secundair? Spannende momenten in de schoolcarrière van je leerlingen. Met de videoreeks ‘De Overstap’ kijk je van dichtbij mee hoe ze dat beleven. Ideaal filmmateriaal voor in de klas of op de info-avond voor ouders.

Video Klasse naar de kleuterklas: https://youtu.be/gqjl2yQ3rz4

Video Klasse naar de lagere school: https://youtu.be/kd8Z5ve29RU 

Video Klasse naar het secundair: https://youtu.be/dug6iYwYcUM 

Klaar voor het eerste leerjaar? Inzichten en tips voor een zachte overgang

Een zachte overgang, in het bijzonder voor kinderen die opgroeien in een meer kwetsbare situatie. Lees hier de blog van Kleutergewijs over over het Italiaanse deelproject van onderzoeker Balduzzi & Lazzari (2019). 

Meer informatie over warme transities kan je vinden bij het lerend netwerk dat plaats vond op 18 februari, zie website bij vervolgtraject 2019-2020.

Welkom terug in de kleuterklas!

Eva Dierickx: Hoe kan je je als kleuterleerkracht voorbereiden op die eerste schoolweken na de lockdown? En hoe kan je de overgang naar groep 3 nog zonder al te veel spanning laten verlopen? In deze video geef ik graag praktische tips en suggesties om de komende weken mee aan de slag te gaan. Bekijk hier de video.

Warme en inclusieve transities. Presentatie Lerend Netwerk 18 februari 2020

Warme en inclusieve transities in het Vlaamse (kleuter)onderwijs: de mythe van individuele schoolrijpheid doorprikt - dr. Katrien Van Laere (VBJK & UGent) Lees hier het abstract - Bekijk hier de presentatie

Zorgeloos naar de kleuterschool: wat kan de kinderopvang en de school hierin betekenen? - Jan De Mets (SDL), dr. Katrien Van Laere (VBJK, UGent), Kris Vandenbroeck (Basischool Vierwinden, Sint-Jans-Molenbeek) en Lut Bracke (Kinderdagverblijf De Kereltjes, Stad Gent) Lees hier het abstract - Bekijk hier de presentatie naadloze overgang naar de kleuterschool (Lut) en de presentatie veiligheid, geborgenheid en verbondenheid (Kris)

terug naar overzicht